Op festivals is het tegenwoordig heel normaal: je krijgt je drankje in een stevige, herbruikbare beker. Daarbij komt bijna altijd een vorm van statiegeld kijken. Maar hoe dat precies werkt, verschilt per evenement. De ene keer lever je een muntje in, de andere keer betaal je een euro extra en krijg je daar maar een deel van terug. Dat zorgt regelmatig voor verwarring bij bezoekers. Waarom zijn er zoveel verschillende systemen? En welke aanpak werkt het beste?
Een veelgebruikt systeem is dat je bij binnenkomst een muntje ontvangt. Dat lever je in bij je eerste drankje, waarmee je zonder extra kosten een beker krijgt. Bij elk nieuw drankje ruil je vervolgens je lege beker in voor een schone. Verlies je je beker? Dan betaal je statiegeld voor een nieuwe. Dit systeem verlaagt de drempel bij het eerste drankje en is relatief eenvoudig. Wel is het nadeel dat ongebruikte muntjes onnodig zorgen voor extra plastic gebruik. Bovendien zijn de munten zo klein dat ze makkelijk verloren gaan in de natuur of dat ze thuis bij het restafval belanden.
Bij deze aanpak betaal je bij je bestelling een extra bedrag, bijvoorbeeld één euro, als borg voor de beker. Lever je de beker weer in bij een innamepunt, dan krijg je dat bedrag (of een deel ervan) terug. In sommige gevallen is dat vijftig cent, maar steeds meer festivals kiezen ervoor om het volledige statiegeldbedrag terug te geven. Die volledige teruggave is voor bezoekers heel transparant en motiveert sterk om bekers terug te brengen. Wel vraagt dit systeem om een goede organisatie, voldoende innamepunten en heldere uitleg over waar, wanneer en hoe je het bedrag terugkrijgt.
Bij sommige evenementen betaal je eenmalig een vaste toeslag voor je beker, bijvoorbeeld één euro, zonder dat je dit bedrag terugkrijgt. Er is dus geen sprake van terugbetaling of statiegeld. Het voordeel is de eenvoud: geen extra handelingen of innamepunten nodig. Wel is het een nadeel dat de prikkel om de beker in te leveren kleiner is, waardoor hergebruik en inzameling minder vanzelfsprekend zijn. Goede uitleg en motivatie blijven daarom essentieel.
De moderne versie van het fysieke muntje: digitaal statiegeld. Dit kan bijvoorbeeld via een festivalbandje of app. Het bedrag wordt automatisch toegevoegd aan je digitale profiel bij het afrekenen. Als je je beker later inlevert, wordt het saldo daarop aangepast. Deze methode sluit goed aan bij festivals die volledig cashless werken. Het gemak is groot, al is het voor bezoekers soms minder zichtbaar hoe het statiegeld precies wordt verwerkt of teruggestort.
Een bijzondere variant is de mogelijkheid om je statiegeld te doneren. Je levert je beker in bij een speciale bak en het gekoppelde bedrag gaat naar een goed doel. Hiermee wordt duurzaamheid gekoppeld aan maatschappelijke impact. Deze aanpak wordt vaak positief ontvangen, vooral als duidelijk is waar de donatie naartoe gaat. Het is dan ook belangrijk dat festivals helder communiceren over het doel en de opbrengst.
Er is geen universeel ‘beste’ systeem. Wat goed werkt op een kleinschalig festival, is niet per se geschikt voor een groot dance evenement met duizenden bezoekers. Wat wel altijd belangrijk is: eenvoud en duidelijkheid. Hoe beter bezoekers begrijpen hoe het systeem werkt, hoe groter de kans dat ze hun beker netjes inleveren en het systeem ondersteund wordt zoals bedoeld.
Bij Rubbish Reusables geloven we dat slimme, praktische oplossingen bijdragen aan een duurzamere festivalervaring. Of het nu gaat om muntjes, digitale borg of een ruilsysteem, zolang het hergebruik stimuleert en helder wordt uitgelegd, is de impact direct zichtbaar. Elke beker die wordt ingeleverd telt.
We would love for you to be in the loop about all the exciting things happening behind the scenes. Sign up for updates and you’ll be the first to know.
